Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın (“Bakanlık”) Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğde (Tebliğ No: 2008-32/34) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2018-32/52) (“Tebliğ”) Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Hatırlamak gerekirse, 06 Ekim 2018 tarihinde yayımlanan 2018/32-51 sayılı bir önceki tebliğ, Türk parası değerinin korunmasına ilişkin düzenlenen 32 sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar’da (“Karar”) yer alan döviz cinsinden veya dövize endeksli yapılan sözleşmeler QA˜€ ile ilgili ayrıntıları düzenlemekte idi.
16 Kasım 2018’de yayımlanan ikinci Tebliğ ile “Döviz Cinsinden ve Dövize Endeksli Sözleşmeler” başlıklı geçici 8. maddedeki istisnalar listesinin değiştiğini söyleyebiliriz. Konu ile ilgili yazdığımız bir önceki bülteni buradan okuyabilirsiniz.
Tebliğ, özetle, döviz cinsinden ve dövize endeksli olarak yapılan sözleşme bedelleri ve diğer ödeme yükümlülükleri ile ilgili aşağıdaki yeni istisnaları belirlemektedir :
Bir önceki tebliğ kapsamında kısıtlama kapsamına giren serbest bölgelerdeki konut ve çatılı iş yeri dâhil gayrimenkul satış ve kiralama sözleşmeleri
(a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan Türkiye’de yerleşik kişilerin veya (b) dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürosu, doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin veya ortak kontrol ve/veya kontrolüne sahip bulunduğu şirketler ile serbest bölgedeki faaliyetleri kapsamında serbest bölgelerdeki şirketlerin alıcı veya kiracı olarak taraf oldukları gayrimenkul satış ve gayrimenkul kiralama sözleşmeleri
Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de bulunan; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürosu, yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin veya ortak kontrol ve/veya kontrolüne sahip bulunduğu şirketler ile serbest bölgedeki faaliyetleri kapsamında serbest bölgelerdeki şirketlerin taraf olduğu iş ve hizmet sözleşmeleri
Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli konaklama tesislerinin işletilmesi amacıyla kiralanmasıyla ilgili gayrimenkul kiralama sözleşmeleri
Gümrüksüz satış mağazalarının kiralanmasına ilişkin gayrimenkul kiralama sözleşmeleri
Denizcilerin taraf oldukları iş sözleşmeleri
Bu istisnaların dışında, bir önceki tebliğde yer alan düzenlemelerin de aşağıdaki şekilde değiştiğini veya daha açık şekilde tanımlandığını görüyoruz:
Eser sözleşmelerine getirilen kısıtlama değiştirilmiştir. 6 Ekim 2018 tarihli tebliğde, Türkiye’de yerleşik kişilerin gemilerin inşası, onarımı ve bakımı dışında kalan eser sözleşmelerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılması yasaklanmıştır. Yeni yapılan değişiklikle birlikte, eser sözleşmelerinin döviz cinsinden fiyatlandırılan maliyetlerden oluşması koşuluyla, söz konusu sözleşmeler döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak yapılabilecektir.
Daha önce Bakanlık, taşıt satış ve kiralama sözleşmeleri dışında kalan taşınır mallar ile ilgili kira ve satım sözleşmelerinin, iş makineleri de dahil olmak üzere döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak yapılmasına müsaade etmişti. Değişiklik, iş makinelerini istisna kapsamından çıkarmıştır.
Bakanlık ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarının taraf olduğu döviz cinsinden veya dövize endeksli sözleşmeler kapsamında gerçekleştirilen ihalelere, anlaşmalara ve projelere ilişkin istisnaların kapsamını da değiştirmiştir. Buna göre, yüklenicilere ek olarak görevli şirketlerin ve bunların sözleşme imzaladığı tarafların üçüncü taraflarla imzalayacağı veya ilgili projeler çerçevesinde imzalanacak sözleşme (taşınmaz mal ve iş sözleşmesi hariç) bedelinin ve diğer yükümlülüklerin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılmasına imkân tanınmıştır. Bu değişiklik, bir önceki tebliğ kapsamında kısıtlanan gayrimenkul kiralama sözleşmelerini de istisnalar kapsamına dahil etmiştir.
Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışındaki; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürosu, işlettiği veya yönettiği fonlar, doğrudan veya dolaylı olarak yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin bulunduğu şirketler Karar’ın uygulaması kapsamında Türkiye’de yerleşik olarak değerlendirilecektir. Ancak, sözleşmenin yurt dışında ifa edilmesi durumunda bu fıkra hükmü uygulanmayacaktır.
13 Eylül 2018’den önce imzalanan taşıt kiralama ve yolcu taşıma amaçlı ticari taşıt satış sözleşmeleri, menkul ve gayrimenkullere ilişkin finansal kiralama sözleşmeleri yukarıda belirtilen düzenlemelerden istisna olacaktır.
Comments